در دو قسمت قبل، به چهار شرط مهم یادگیری زبان که از طریق کتاب به همراه کودک قابل دست یابی است پرداختیم.
در این قسمت، به دو شرط آخر کمک به فراگیری زبان در کودکان از طریق کتاب خواندن می پردازیم.
شرط پنجم: کلمات و دستور زبان (گرامر) با هم آموخته می شوند.
کلمات (خزانۀ واژگان) و دستور زبان (قواعد ساخت جملات) با هم آموخته می شوند و هر کدام به پیشرفت دیگری کمک می کنند.
آنچه کودکان نیاز دارند، شنیدن کلمات جدید در جملات با ساخت دستوری (گرامری) درست است تا بتوانند زبان را به روشی مؤثر و کارآمد یاد بگیرند.
گاهی اوقات والدین هنگام تعامل با کودکان دچار تأخیر زبانی از گفتار ساده شده استفاده می کنند که فاقد ساخت گرامری (مبتنی بر قواعد دستور زبان) مناسب است (برای مثال: «سامیار! توپ.» یا «مامان رفت.»). چرا؟! چون فکر می کنند یادگیری جملات ساده شده برای فرزندشان راحت تر است؛ ولی، باید توجه داشت که چنین جملاتی فاقد ساخت گرامری درست است که به کودکان عملاً کمک می کند تا کلمات جدید و قواعد زبانی را فرا بگیرند.
در عوض، استفاده از جملات گرامری کوتاه، مانند «سامیار! بیا توپُ بگیر.» یا «مامان داره میره.» برای کودکان سودمندتر است.
کتاب ها این اصل زبان آموزی را تقویت می کنند، زیرا:
کودکان فرصت پیدا می کنند که کلمات جدید را در قالب جملات گرامری داستان بشنوند.
پس به یاد داشته باشید: خواندن کتاب برای فرزندتان، او را با کلمات جدید به کارگرفته شده در جملات گرامری درست مواجه می سازد.
شرط ششم: تعامل و گفتگو با فرزندتان را مثبت و سازنده نگه دارید.
کودکان برای اینکه خوب رشد کنند، نیاز به گفتگوهای مثبت و گسترده دارند.
گفتگو با کودک زمانی «مثبت» و سازنده است که والدین از علایق فرزندشان آگاه باشند و آنچه را که او می گوید را گسترش دهند، ایده های جدیدی را به آن بیفزایند و نشان دهند که به گفتگو با فرزندشان علاقه دارند.
گفتگوها و تعاملات مثبت هنگام خواندن کتاب به همراه کودک امکان پذیر است، زیرا:
هنگامی که با فرزندتان به کتاب نگاه می کنید و روی آن تمرکز دارید، به او نشان می دهید که به آنچه می گوید علاقمندید.
پس به یاد داشته باشید: هنگامی که با فرزندتان کتاب می خوانید، با انجام گفتگوهای مثبت علاقه تان را به او نشان دهید.
اگر مایل به کسب اطلاعات بیشتر دربارۀ گفتاردرمانی هستید، به سایر پُست های من در «اخبار علمی» مراجعه نمایید.
دکتر مجید اوریادی
دکترای تخصصی گفتاردرمانی