در این قسمت، با اصول و تکنیک های مهمی آشنا خواهید شد که با کمک آنها می توانید توانایی برقراری ارتباط را در فرزندتان تقویت کنید.
اجازه دهید فرزندتان فرمانده باشد!
هنگامی که دو نفر ارتباطی دوطرفه، با یا بدون کلمات برقرار می کنند، آنها وارد تعامل با هم می شوند.
بهترین روش برای تشویق فرزندتان به برقراری ارتباط اینست که به بگذارید او در بیشتر تعاملات با شما، او شروع کنندۀ ارتباط باشد.
به جای اینکه خودتان فرماندهی یا هدایت تعامل را بر عهده بگیرید، اجازه دهید فرزندتان فرمانده باشد.
وقتی به فرزندتان اجازه می دهید که فرمانده باشد و شما به آنچه مورد علاقه اش است پاسخ دهید، تمایل او برای برقراری ارتباط با شما بیشتر می شود. البته این تنها دلیل برای این نیست که به او اجازۀ فرماندهی بدهید.
هر وقت که او تعامل را فرماندهی می کند و شما به او پاسخ می دهید، به او اطلاعاتی دربارۀ چیزهای موردعلاقه اش می دهید؛ اطلاعاتی که او برای بهبود و ارتقاء توانایی ارتباطی اش به آنها نیاز دارد.
به همین دلیل است که به شما می گوییم «کودکانی که فرمانده هستند، از زبان موردنیازشان استفاده می کنند».
رو در رو شوید!
نخستین گام برای اینکه به فرزندتان اجازۀ فرماندهی دهید اینست که رو در رو شوید!
زمانی که شما رو در رو می شوید:
- شما و فرزندتان می توانید راحت تر ارتباط برقرار کرده و آن لحظه را بین خودتان به اشتراک بگذارید؛
- هر دوی شما پیام های یکدیگر را بهتر می شنوید و می بینید؛
- برای شما راحت تر است که فرزندتان را تشویق کنید که فرمانده باشد.
بنابراین، هروقت می توانید برای فرزندتان این امکان را فراهم آورید که مستقیم در چشمان تان نگاه کند. به موقعیت های زیر به عنوان نمونه توجه کنید:
- در حالی که روی مبل نشسته اید و او را روی زانوهای تان نشانده اید؛
- در حالی که روی زمین دراز کشیده اید و او کنار شما نشسته است؛
- در حالی که سرپا نشسته اید و او کنارتان ایستاده است.
در تمام این موقعیت ها هم سطح فرزندتان قرار دارید و می توانید به چشمان هم نگاه کنید.
ماگ: سه اصل برای فرماندهی فرزندتان
گام بعدی اینست که برای اینکه به فرزندتان اجازۀ فرماندهی بدهید، از سه اصل (ماگ) پیروی کنید:
اصل اول: مشاهده کردن
اصل دوم: انتظارکشیدن
اصل سوم: گوش دادن
حروف اول این سه اصل کلمۀ ماگ را می سازند. به این صورت بهتر می توانید این اصول را به خاطر بسپارید.
ماگ راهکاری مهم است که در جریان تعامل با فرزندتان می توانید از آن بهره ببرید.
وقتی شما از ماگ پیروی می کنید، به فرزندتان این شانس را می دهید که شروع کنندۀ تعامل باشد و فرصت هایی را برای برقراری ارتباط باز می کنید.
حتی ممکن است دریابید که فرزندتان بیشتر از آنچه شما فکر می کردید، ارتباط برقرار می کند.
اصل اول: مشاهده کردن
گاهی اوقات دانستن آنچه که در ذهن فرزندتان می گذرد دشوار است.
برای مشاهدۀ زبان بدنی فرزندتان (حرکات، اشارات و حالات چهره ایش) وقت بگذارید. این روش به شما کمک می کند تا بفهمید در ذهنش چه می گذرد.
با کمک پیام هایی که از زبان بدنی فرزندتان می گیرید، می توانید چیزهای زیادی دربارۀ علائقش و آنچه می خواهد به شما بگوید بیاموزید.
به آنچه فرزندتان نگاه می کند توجه کنید. به سمتی که او دستش را دراز کرده یا اشاره می کند نگاه کنید.
دریافتن علایق فرزندتان به شما کمک می کند تا لحظه ای را با او به اشتراک بگذارید.
اصل دوم: انتظارکشیدن
انتظارکشیدن ابزار قدرتمندی است.
این ابزار به شما زمان می دهد تا علائق فرزندتان را مشاهده کنید. حتی مهم تر از این؛ انتظار کشیدن به فرزندتان زمانی برای شروع تعامل یا پاسخ دادن به آنچه گفته اید یا انجام داده اید می دهد.
انتظار کشیدن یعنی اینکه سه کار زیر را انجام دهید:
1- حرف زدن را متوقف کنید؛
2- به جلو خم شوید؛
3- چشم انتظار به فرزندتان نگاه کنید.
فرزندتان ممکن است با شخص دیگری در حال برقراری ارتباط باشد. انتظارکشیدن به این روش این پیام را به فرزندتان منتقل می رساند که شما آمادۀ دریافت پاسخ او هستید. حتی مهم تر از این؛ شما آماده اید تا او فرماندهی را به دست گیرد.
آنچه اهمیت دارد اینست که زمانی که فرزندتان به شما پاسخ داد، بلافاصله به او پاسخ دهید.
اگر نیاز دارید انتظارکشیدن را به خودتان یادآوری کنید، در ذهن تان به آرامی تا 10 بشمارید. در ابتدا، ممکن است رعایت این اصل برای شما دشوار باشد. حتی ممکن است فرزندتان به شما پاسخی ندهد. اما، صبور باشید و برای حرف زدن عجله نکنید. ممکن است کمی زمان ببرد تا او با شما ارتباط برقرار کند. اگر فرزندتان از فعالیتی به فعالیت دیگری رفت، مجددا انتظار بکشید.
به او فرصت دهید تا درگیر فعالیت جدیدش بشود. سپس، زمان بیشتری به او بدهید تا شروع به تعامل با شما کند.
مهم ترین نکته دربارۀ اصل انتظارکشیدن که باید به خاطر بسپارید اینست که به فرزندتان زمان کافی بدهید تا بفهمد که شما در انتظار دریافت پیامی از سوی او هستید، هر پیامی.
مهم نیست که او پیامش را به چه روشی به شما می دهد؛ صداسازی، کلمات یا اشارات. هر چیزی که فرزندتان انجام می دهد یا می گوید تا نیازها یا علائقش را به شما منتقل سازد، پیامی از سوی او به شمار می رود.
اصل سوم: گوش دادن
گوش دادن به معنای توجه دقیق به همۀ کلمات و صداهای فرزندتان است. مراقب باشید که وسط آنچه می گوید نپرید، حتی اگر فهمیده اید که چه می خواهد بگوید.
وقتی که به پیام فرزندتان گوش می دهید، به او می فهمانید که آنچه می گوید برای شما اهمیت دارد. به این ترتیب، اعتماد به نفس و عزت نفس او را تقویت می کنید.
هنگامی که از سه اصل ماگ پیروی می کنید، باز هم پیش می آید که قادر به درک پیام فرزندتان نباشید. این مسئله برای هر دوی شما ناامیدکننده است.
در چنین شرایطی، به سرنخ های موقعیت ارتباطی نگاه کنید و حدس بزنید که او سعی دارد چه چیزی به شما بگوید.
حتی اگر نمی توانید پیام فرزندتان را حدس بزنید، از صداها یا حرکاتش تقلید کنید و سپس منتظر بمانید و ببینید که آیا او برای روشن تر شدن پیامش کاری می کند.
باز هم ممکن است پیامش را نفهمید؛ ولی، مهم اینست که تلاش تان را به خرج دهید.
در چنین حالتی، به او می فهمانید که نهایت سعی تان را می کنید تا پیام او را درک کنید.
علاوه بر این، به او نشان می دهید که آنچه در ذهنش می گذرد برای شما خیلی مهم است.
اگر مایل به کسب اطلاعات بیشتر دربارۀ گفتاردرمانی هستید، به سایر پُست های من در «اخبار علمی» مراجعه نمایید.
دکتر مجید اوریادی
دکترای تخصصی گفتاردرمانی