سامانۀ تحت وب «بازی درک گفتار در نویز» (بازی شنو) جهت تربیت و تقویت مهارت های شنوایی درک کلمات و جملات در حضور نویز (سروصدا) طراحی و ساخته شده است.
این بازی حاصل بیش از یک دهه پژوهش بر روی کودکان کاربر سمعک و کاشت حلزون فارسی زبان است که نتایج این مطالعات پژوهشی در چندین مقالۀ علمی در ژورنال های معتبر علمی-پژوهشی داخلی و خارجی منتشر شده است.
این بازی به درد چه کودکانی می خورد؟
1. کودکان کاربر سمعک یا کاشت حلزون در سنین پیش از مدرسه
2. دانش آموزان کاربر سمعک یا کاشت حلزون از ابتدایی تا متوسطه
3. کودکان دارای شنوایی طبیعی دچار اختلال نقص توجه (ADHD)
4. کودکان دچار اختلالات پردازش شنیداری (APD)
5. کودکان دچار تأخیر یا اختلال رشد زبان
ویدئوی معرفی کامل
سامانۀ بازی درک گفتار در نویز (بازی شنو)
را حتماً ببینید!
مشکلات و چالش‌های کودکان کاربر سمعک و کاشت حلزون در درک گفتار در نویز
یکی از مهم‌ترین توانایی‌های شنیداری برای هر کودک، توانایی درک گفتار در حضور صداهای مزاحم یا همان شرایط نویزی است. محیط‌های واقعی مثل کلاس درس، حیاط مدرسه یا حتی مهمانی‌های خانوادگی همیشه پر از صداهای پس‌زمینه هستند. برای کودکان طبیعی، مغز به‌خوبی می‌تواند صدای گفتار را از بین نویزها جدا کند. اما کودکان دارای کم‌شنوایی که از سمعک یا کاشت حلزون استفاده می‌کنند، در این زمینه با چالش‌های زیادی روبه‌رو هستند.
چرا درک گفتار در نویز برای این کودکان سخت‌تر است؟
1. محدودیت پردازش صدا
سمعک و کاشت حلزون صدا را تقویت و یا به سیگنال الکتریکی تبدیل می‌کنند، اما توانایی کامل گوش طبیعی برای جداسازی و تفکیک فرکانس‌ها را ندارند. این موضوع باعث می‌شود صدای گفتار و نویز برای کودک شبیه‌تر و در هم آمیخته‌تر شنیده شوند.
2. کاهش وضوح گفتار
حتی در بهترین شرایط، گفتار شنیده‌شده از طریق این وسایل وضوح کمتری نسبت به شنوایی طبیعی دارد. وقتی نویز اضافه می‌شود، درک کلمات و جملات به مراتب دشوارتر می‌گردد.
3. خستگی شنیداری
تلاش مداوم برای تمرکز بر صدای گفتار در محیط‌های نویزی باعث خستگی زودهنگام، کاهش توجه و افت عملکرد تحصیلی یا اجتماعی کودک می‌شود.
4. تأثیر بر رشد زبان و یادگیری
کودکان در سال‌های ابتدایی زندگی بخش بزرگی از مهارت‌های زبانی و واژگان را از محیط می‌آموزند. اگر نتوانند به‌خوبی گفتار را در نویز بشنوند، یادگیری زبان، مهارت‌های اجتماعی و پیشرفت تحصیلی آنها تحت تأثیر قرار می‌گیرد.
چه می‌توان کرد؟
برای کمک به این کودکان، مجموعه‌ای از راهکارهای تخصصی و عملی وجود دارد:
1. استفاده از فناوری‌های پیشرفته در سمعک‌ها و پردازنده‌های کاشت حلزون (مثل میکروفن‌های جهت‌دار یا سیستم‌های کاهش نویز).
2. بهره‌گیری از سیستم‌های FM و ریموت میکروفن در محیط‌های آموزشی که صدای معلم را مستقیم به سمعک یا پردازنده کودک منتقل می‌کنند.
3. ایجاد محیط‌های شنیداری بهینه در کلاس درس (کاهش نویز، استفاده از فرش یا پرده برای جذب صدا).
4. انجام تمرین‌های شنیداری و توانبخشی تخصصی برای تقویت مهارت شنیدن در شرایط نویزی.
5. ترکیب روش‌های سنتی توانبخشی با ابزارهای نوین آموزشی برای افزایش انگیزه، مشارکت و پیشرفت کودک.
استفاده از بازی‌های تحت وب در توانبخشی این کودکان
امروزه فناوری‌های دیجیتال نقش مهمی در توانبخشی کودکان کم‌شنوا ایفا می‌کنند. یکی از روش‌های نوین، طراحی و استفاده از بازی‌های تحت وب برای تقویت مهارت‌های شنیداری و زبانی است.
برای مشاهدۀ ویدئوی آشنایی با
سامانۀ تحت وب «بازی درک گفتار در نویز» (بازی شنو)
کلیک کنید!
مزایای بازی‌های تحت وب:
1. افزایش انگیزه و مشارکت کودک: بازی‌ها برای کودک جذاب‌تر از تمرین‌های سنتی هستند و باعث می‌شوند کودک با علاقه بیشتری در جلسات توانبخشی شرکت کند.
2. شبیه‌سازی شرایط واقعی شنیداری: در این بازی‌ها می‌توان صدای گفتار را همراه با نویزهای پس‌زمینه (مثل صدای کلاس یا محیط خیابان) بازسازی کرد تا کودک به‌تدریج مهارت درک گفتار در شرایط دشوار را تمرین کند.
3. قابلیت شخصی‌سازی: سطح دشواری، نوع صداها و کلمات می‌تواند متناسب با نیاز و سطح توانایی هر کودک تنظیم شود.
4. پیگیری پیشرفت: بسیاری از این بازی‌ها امکان ثبت داده‌ها و گزارش عملکرد کودک را دارند، که به گفتاردرمانگر و والدین کمک می‌کند روند پیشرفت را ارزیابی کنند.
نمونۀ کاربردها:
1. بازی‌های انتخاب تصویر پس از شنیدن یک کلمه یا جمله در حضور نویز.
2. بازی‌های داستان‌محور که کودک باید در هر مرحله با گوش دادن به دستورالعمل‌ها کار را جلو ببرد.
3. تمرین‌های سرعت واکنش شنیداری که باعث بهبود توجه و تمرکز در شرایط نویزی می‌شوند.
اگر مایل به کسب اطلاعات بیشتر دربارۀ گفتاردرمانی هستید، به سایر پُست های من در «اخبار علمی» مراجعه نمایید.
دکتر مجید اوریادی
دکترای تخصصی گفتاردرمانی