به مناسبت 2 آوریل، «روز جهانی آگاهی از اوتیسم»، در این مطلب پاسخ چند سؤال رایج درباره اوتیسم را با شما در میان گذاشته ام.
برای دانستن پاسخ 10 سؤال نخست، اینجا را کلیک کنید.
11. آیا راهی وجود دارد که من بتوانم از بروز اوتیسم در فرزندم پیشگیری کنم؟
خیر، هیچ راهی وجود ندارد که شما بتوانید از بروز اوتیسم در فرزندتان پیشگیری کنید؛ با این حال، شما می توانید با مهیاساختن برنامه های آموزشی و توان بخشی مناسب برای فرزندتان به رشد و پیشرفت هرچه بیشتر و بهتر او کمک کنید.
12. چرا انجام فعالیت های حسی برای افراد دچار اوتیسم اهمیت دارد؟
فعالیت های حسی به تحریک مغز و رشد مهارت های شناختی و اجتماعی و بهبود عملکردهای ارتباطی و فیزیکی در فرد کمک می کند. برخی از افراد دچار اوتیسم در جستجوی محرکات حسی هستند و برخی دیگر از چنین محرکاتی گریزانند. نیازهای حسی هر فرد متفاوت است. بعضی از فعالیت های حسی برای آرام سازی و ایجاد راحتی در فرد به کار برده می شوند.
13. «پنهان کردن» چیست؟
«پنهان کردن» یک رفتار خیلی رایج در افراد دچار اوتیسم، به ویژه در دختران است. «پنهان کردن» زمانی اتفاق می افتد که فرد دچار اوتیسم، آگاهانه یا ناآگاهانه، سعی می کند رفتارهای خاص خودش را پنهان کند. فرد حرکت دادن دست هایش یا درآوردن صدا را متوقف می کند تا با هنجارهای اجتماعی سازگار شود. این مسئله باعث می شود تا دیگران از فرد دچار اوتیسم حمایت لازم را به عمل نیاورند. هرچه اجتماع پذیرنده تر باشد، افراد دچار اوتیسم از اینکه خودشان باشند، احساس راحتی کرده و دیگر نیازی ندارند که از خود واقعی شان فرار کرده و رفتارهای شان را پنهان کنند.
14. چرا کودکان دچار اوتیسم سرکش و نافرمان به نظر می رسند؟
برخی از مردم بر این باورند که کودکان دچار اوتیسم سرکش و نافرمان هستند. چنین باوری، به ویژه اگر به کودک منتقل شود، می تواند، به طرزی باورنکردنی، به سلامت روان کودک آسیب بزند و باعث دامن زدن به چنین کژفهمی هایی شود.
رفتار ناشی از عملکرد مغز است و باید به عنوان شکلی از ارتباط در نظر گرفته شود.
برخی از افراد دچار اوتیسم به گونه ای متفاوت ارتباط برقرار می کنند؛ زیرا درک آنها از ارتباط متفاوت است.
بهتر است این نوع از رفتارها را با عنوان «رفتارهای چالش برانگیز» بنامیم؛ چون برای کودک و خانواده بسیار محترمانه تر است.
«رفتارهای چالش برانگیز» کودک می تواند ریشه در احساس ناکامی یا قرارگرفتن در محیطی بیش از حد محرک داشته باشد.
بنابراین، به جای تنبیه کردن کودک باید به عوامل ایجادکننده چنین رفتارهایی در کودک دچار اوتیسم پی برد تا از این طریق بتوان این عوامل را کنترل کرد یا از بین برد.
چنین رویکردی نه تنها برای کودکان دچار اوتیسم که برای همه کودکان درست و بجاست.
15. داشتن اوتیسم شبیه چیست؟
هر فردی درباره اوتیسم خودش احساسی متفاوت دارد.
برخی افراد ممکن است از صحبت کردن درباره آن رنجیده خاطر شوند و برخی دیگر آنرا بخش مهمی از هویت شان به شمار آورند.
پس بهتر است پیش از آنکه با فرد دچار اوتیسم درباره آن صحبت کنیم، از احساسات و ترجیحات او درباره مشکلش آگاهی پیدا کنیم.
16. آیا می توان هم اوتیسم داشت و هم اجتماعی بود؟
اوتیسم برای هر کسی متفاوت است.
برخی از افراد دچار اوتیسم در درک زبان بدنی یا درک احساسات دیگران مشکل دارند؛ بنابراین، دوست یابی برای این افراد چالش برانگیز است. همچنین، این افراد در موقعیت های اجتماعی خاصی احساس اضطراب می کنند.
با این حال، همه افراد دچار اوتیسم چنین مشکلاتی ندارند.
تماس داشتن با افرادی که دچار اوتیسم هستند و تشکیل گروه های حمایتی فرصت خوبی است که فرد با افرادی مانند خودش ارتباط داشته باشد و از آنها کمک بگیرد.
نکته مهم اینست که اگر با فرد دچار اوتیسم سروکار داریم، از هر طریق ممکن به او کمک کنیم تا مهارت های اجتماعی را بیاموزد.
17. آیا اختلال وسواس فکری-عملی، یا اختلال وسواسی-جبری (OCD) شکلی از اوتیسم است؟
تشابهاتی بین این دو اختلال وجود دارد؛ اما اختلال وسواس فکری-عملی، یا اختلال وسواسی-جبری (OCD) شکلی از اوتیسم نیست.
چسبیدن به کارهای عادتی و رفتارهای وسواس گونه تکراری در هر دو اختلال دیده می شود.
چنین رفتارهایی برای فرد دچار اوتیسم اغلب تسکین دهنده یا لذت بخش است؛ در حالی که انجام این رفتارها برای افراد دچار اختلال وسواس فکری-عملی (OCD) آزاردهنده است.
18. چرا فرزند دچار اوتیسم من مشکلات خواب دارد؟
مشکلات خواب در میان کودکان دچار اوتیسم رایج است.
عوامل متعددی منجر به مشکلات خواب در این کودکان می شود، از جمله اضطراب زیاد، نیازهای حسی بیشتر و رژیم غذایی.
این عوامل، در میان سایر شرایط، می تواند بر خواب فرزند شما تأثیر بگذارد، به نحوی که فرزندتان کم خواب یا پرخواب شود.
کارهای زیادی هست که می توانید برای حمایت از فرزندتان در چنین شرایطی انجام دهید.
راهکارهایی از قبیل حفظ یک رژیم غذایی مناسب، داشتن یک برنامه منظم برای خواب فرزندتان همراه با جداول زمانی قابل مشاهده و اطمینان یافتن از اینکه محیط و شرایط برای خواب او مناسب است، می تواند به فرزندتان کمک کند.
اگر مایل به کسب اطلاعات بیشتر دربارۀ گفتاردرمانی هستید، به سایر پُست های من در «اخبار علمی» مراجعه نمایید.
دکتر مجید اوریادی
دکترای تخصصی گفتاردرمانی