آیا مشکلات گفتاری و زبانی در کودکان منجر به مشکلات هیجانی در آنها می شود؟!

افراد دچار اختلال زبان تکاملی ممکن است مشکلات رشدی دیگری هم داشته باشند. زمانی که فردی دارای بیش از دو مشکل است، به چنین وضعیتی «همبودی» (وجود همزمان دو بیماری) گفته می شود.

یکی از همبودی های رایج در افراد دچار اختلال زبان تکاملی عبارت است از اختلال هیجانی-رفتاری.

اختلالات هیجانی و رفتاری چیست؟

اختلالات هیجانی و رفتاری شامل اختلال افسردگی، اضطراب و اختلال سلوک است.

علامت این اختلالات عبارت است از رفتار و هیجانات نامتناسب. افراد ممکن است در شرایط مختلف رفتارهایی مانند ناراحتی، عصبانیت یا سرکشی از خود بروز دهند. اکثر افراد بعضی اوقات غمگین یا عصبانی هستند؛ ولی، افراد دچار اختلالات هیجانی-رفتاری اغلب اوقات این احساسات را تجربه می کنند. کنار آمدن با این هیجانات منفی دشوار است؛ اما، درمانگران می توانند در این زمینه به افراد کمک کنند.

اختلال زبان تکاملی و اختلالات هیجانی و رفتاری

احتمال تشخیص اختلال هیجانی و رفتاری در کودکان دچار اختلال زبان تکاملی نسبت به کودکان بدون این اختلال بالاتر است.

تخمین زده می شود که 15 تا 30 درصد کودکان دچار اختلال زبان تکاملی دارای مشکلات رفتاری بالینی هستند.

ما نمی دانیم چرا این اختلالات با هم رخ می دهند. احتمال دارد که علت ژنتیکی یکسانی داشته باشند. این احتمال هم وجود دارد که کودکان دچار اختلال زبان تکاملی به دلیل مشکل در برقراری ارتباط دچار مشکلات هیجانی یا رفتاری می شوند.

تصور کنید چقدر ناامیدکننده است اگر قادر به درک آنچه دیگران می گویند یا بیان آنچه می خواهید به دیگران نباشید!

همچنین، کودکان دچار اختلال زبان تکاملی غالباً تحت حملات قلدری قرار می گیرند و این مسئله برای آنها خیلی استرس زا و ناامیدکننده است.

والدین و کارشناسان باید به دنبال علائم اختلالات چندگانه باشند. برای مثال، اگر کودکی دچار اختلال سلوک تشخیص داده شود، ممکن است مشکل زبانی او مورد غفلت واقع شود. به این دلیل که مشکل رفتاری او خیلی غالب است. گاهی اوقات رفتاردرمانگران از زبانی استفاده می کنند که برای کودک دچار اختلال زبان تکاملی غیرقابل فهم است. در این موارد، گفتاردرمانگر باتجربه می تواند نقش مؤثری ایفا نماید.

گفتاردرمانگری که با کودک دچار اختلال زبان تکاملی کار می کند باید در جستجوی علائم مشکلات هیجانی یا رفتاری در او باشد تا در صورت لزوم کودک را جهت درمان مشکلات هیجانی یا رفتاری به روانشناس باتجربه ارجاع دهد.

نتایج مطالعه ای جدید نشان می دهد که کودکان دچار مشکلات گفتاری و زبانی رشدی مشکل بیشتری در تنظیم هیجانات شان دارند.

مشکل در بیان و انتقال احساسات و هیجانات در میان کودکان و نوجوانان، به ویژه در سنین اولیه، رایج است.

این مشکلات در کودکان دچار اختلال زبان تکاملی که تقریباً 7 درصد جمعیت کودکان را درگیر می سازد، افزایش می یابد.

تخمین زده می شود که 1 نفر از هر 14 کودک دچار اختلال زبان تکاملی است. مشکلات زبانی کودکان دچار اختلال زبان تکاملی علت شناخته شده ای ندارد، ولی این اختلال رشد مهارت های اجتماعی و تحصیلی کودکان و همچنین، فعالیت های روزمرۀ آنها را متأثر می سازد.

طبق نتایج پژوهش ها، کودکان دچار اختلال زبان تکاملی مشکلات بیشتری در تنظیم هیجانات شان دارند. تحلیل رابطۀ میان زبان و تنظیم هیجانی نشان داد که خزانۀ واژگان بیانی کودک در سنین 5 تا 7 سالگی، توانایی تنظیم هیجانی آنها را در 4 سال آینده پیش بینی می کند. چنین رابطه ای در دوران نوجوانی مشاهده نشد.

هرچه خزانۀ واژگان بیانی کودک غنی تر و گسترده تر باشد، کودک توانایی بیشتری در توضیح دادن، فهمیدن و تنظیم هیجاناتش در دوران کودکی دارد.

نکتۀ مهم دیگر نقش والدین در تنظیم هیجانی فرزندشان است. نتایج نشان داد اینکه والدین چگونه هیجانات شان را تنظیم می کنند عامل بسیار مهمی در تبیین توانایی فرزندان شان در مواجهه با هیجانات در دوران کودکی است. با این حال، چنین نقش و تاثیری در دوران نوجوانی به طور قابل توجهی کاهش می یابد.

کودکان دچار اختلال زبان تکاملی همدلی کمتری دارند؛ به عبارت دیگر، این کودکان توانایی کمتری در درک و فهم هیجانات سایر افراد و بروز هیجانات خودشان به دیگران دارند.

اینکه ما بتوانیم تجربیات هیجانی خودمان را در قالب کلمات بیان کنیم، به ما کمک می کند تا راحت تر بتوانیم آنچه برای ما در جهان هیجانی رخ می دهد را با دقت شرح دهیم و بفهمیم. همچنین، در درک هیجانات دیگران به ما کمک می کند. اینها جنبه های کلیدی برای تنظیم هیجانات مان به روشی مفید و منعطف هستند.

پژوهشگران خاطر نشان ساختند که اینکه گفته شود مشکلات زبانی کودکان تقصیر والدینی است که وقت برای گفتگو با فرزندان شان ندارند، منجر به سوءتفاهم دربارۀ علت های واقعی اختلال و حتی ایجاد اضطراب بیشتر در والدین می شود.

مشکلات زبانی دوران کودکی ممکن است ناشی از عوامل ژنتیکی باشد.

پژوهشگران بر ایجاد و ارتقاء فضاهایی برای کار روی موقعیت های هیجانی با استفاده از داستان و کارتن تاکید می کنند.

اگر مایل به کسب اطلاعات بیشتر دربارۀ گفتاردرمانی هستید، به سایر پُست های من در «اخبار علمی» مراجعه نمایید. 

دکتر مجید اوریادی

دکترای تخصصی گفتاردرمانی